Στη διάλεξη αυτή θα επεκτείνουμε το βασικό κεϋνσιανό υπόδειγμα, εγκαταλείποντας την υπόθεση που κάναμε ως τώρα ότι το επίπεδο τιμών είναι βραχυχρόνια δεδομένο.

Αυτό απαιτεί ένα γενικότερο υπόδειγμα για τον προσδιορισμό της συνολικής προσφοράς. Η υπόθεση που κάναμε ως τώρα ήταν ότι οι επιχειρήσεις ήταν διατεθειμένες να προσαρμόζουν την παραγωγή τους στις βραχυχρόνιες μεταβολές της συνολικής ζήτησης, καθώς το οριακό κόστος παραγωγής είχε υποτεθεί σταθερό, και αυξομειώσεις της παραγωγής βραχυχρόνια δεν απαιτούσαν αυξομειώσεις των τιμών των αγαθών και υπηρεσιών.

Ωστόσο, η υπόθεση ενός σταθερού οριακού κόστους παραγωγής είναι μία ειδική περίπτωση. Η γενικότερη περίπτωση, ειδικά βραχυχρόνια, όταν το απόθεμα κεφαλαίου είναι δεδομένο, είναι αυτή του αυξανόμενου οριακού κόστους. Όταν το οριακό κόστος της παραγωγής είναι αυξανόμενο, και όχι σταθερό, όπως υποθέταμε ως τώρα, οι επιχειρήσεις θα αυξάνουν την παραγωγή τους μόνο αν αυξάνονται οι τιμές των αγαθών και υπηρεσιών. Η βραχυχρόνια καμπύλη προσφοράς θα έχει θετική κλίση.

Με την υπόθεση αυτή αυξομειώσεις της συνολικής ζήτησης οδηγούν σε αυξομειώσεις όχι μόνο της συνολικής παραγωγής αλλά και του επιπέδου τιμών. Μία αύξηση της συνολικής ζήτησης οδηγεί σε αύξηση της συνολικής παραγωγής, αλλά και σε παράλληλη αύξηση του κόστους παραγωγής, άρα και του επιπέδου τιμών. Μία μείωση της συνολικής ζήτησης οδηγεί σε μείωση της συνολικής παραγωγής, αλλά και σε παράλληλη μείωση του κόστους παραγωγής, άρα και του επιπέδου τιμών.

Το γενικότερο αυτό πλαίσιο, το οποίο είναι γνωστό ως το υπόδειγμα AD-AS (aggregate demand AD-aggregate supply AS) συνεπάγεται μία πληρέστερη εξήγηση των οικονομικών διακυμάνσεων σε σχέση με το υπόδειγμα IS-LM με σταθερό επίπεδο τιμών. Εξηγεί τις διακυμάνσεις της συνολικής παραγωγής, της απασχόλησης και της ανεργίας, αλλά παράλληλα εξηγεί και τις διακυμάνσεις του επιπέδου των τιμών.

Επιπλέον, το γενικότερο αυτό πλαίσιο επιτρέπει την ανάλυση διαταραχών από την πλευρά της συνολικής προσφοράς, όπως διαταραχές στην παραγωγικότητα της εργασίας, ή στους ονομαστικούς μισθούς.

Το υπόδειγμα AD-AS μπορεί να εξηγεί ταυτόχρονα τον προσδιορισμό της συνολικής παραγωγής και της απασχόλησης, και είναι ίσως η πιο πλήρης μορφή της κεϋνσιανής προσέγγισης η οποία κυριάρχησε έως τις αρχές της δεκαετίας του 1970.

Ωστόσο, ακόμη και αυτή η μορφή του κεϋνσιανού υποδείγματος, παρότι εξηγεί την προσαρμογή του επιπέδου τιμών, βασίζεται στην υπόθεση ότι οι ονομαστικοί μισθοί είναι βραχυχρόνια εξωγενώς δεδομένοι.

Τι θα συμβεί στο υπόδειγμα αυτό αν οι ονομαστικοί μισθοί μπορούσαν να προσαρμοσθούν άμεσα προκειμένου να εξισώσουν τη ζήτηση εργασίας με την προσφορά εργασίας. Τότε η οικονομία θα κατέληγε με πλήρη απασχόληση, όπως ακριβώς θα προέβλεπε η ‘κλασσική’ προσέγγιση.

Στην περίπτωση αυτή η οικονομία θα βρισκόταν διαρκώς στην πλήρη απασχόληση, όπως κατά βάση προβλέπει το ‘κλασσικό’ υπόδειγμα το οποίο επεδίωξε να υποκαταστήσει με την ανάλυσή του ο Keynes.

Σύμφωνα με το υπόδειγμα AD-AS, η βασική διαφορά μεταξύ της κεϋνσιανής και της κλασσικής προσέγγισης αφορά στην ταχύτητα προσαρμογής των ονομαστικών μισθών προκειμένου να υπάρξει εξισορρόπηση της αγοράς εργασίας.

Αν η προσαρμογή των ονομαστικών μισθών είναι αργή, τότε υπάρχει εμμονή της ανεργίας, όπως προβλέπει το κεϋνσιανό υπόδειγμα. Προκειμένου να αντιμετωπισθούν οι επιπτώσεις διαταραχών που μειώνουν τη συνολική παραγωγή και την απασχόληση, απαιτείται μία πολιτική επέκτασης της συνολικής ζήτησης που θα οδηγήσει την οικονομία ταχύτερα προς την πλήρη απασχόληση.

Αν η προσαρμογή των ονομαστικών μισθών είναι ταχεία, τότε οι επιπτώσεις διαταραχών που προκαλούν διακυμάνσεις στην απασχόληση και την ανεργία είναι βραχύβιες, και η οικονομία επιστρέφει σύντομα στην πλήρη απασχόληση, μέσω προσαρμογής των μισθών και των τιμών.

Ωστόσο, το πλαίσιο AD-AS ενώ εξηγεί τον προσδιορισμό των τιμών δεν εξηγεί και τον προσδιορισμό των ονομαστικών μισθών, τους οποίους θεωρεί βραχυχρόνια δεδομένους (εξωγενείς). Η εξήγηση των προσαρμογής των ονομαστικών μισθών άρχισε να αντιμετωπίζεται στα τέλη της δεκαετίας του 1950, με την εισαγωγή στην εικόνα της καμπύλης Phillips.

Σύνδεσμος στις Διαφάνειες της Διάλεξης

Διδακτικά Συγγράμματα

Αλογοσκούφης Κεφ. 5

Mankiw Κεφ. 12

Blanchard Κεφ. 5

Advertisement